فضای سبز شهری چیست؟

هرچند که فضای سبز در ایران قدمت چندین هزار ساله دارد ولی وضعیت فضای سبز شهری ایران در حد مطلوب نبوده که مهمترین دلیل آن را می توان به خاطر عدم مدیریت فضای سبز شهری ذکر کرد. با مدیریت فضای سبز شهری می توان هر شهری را با توجه به ظرفیت و پتانسیل موجود فضای سبز متناسب با محیط فراهم کرد که سالهای سال اثرات مطلوب خود را به شهر ارزانی دارد.

فضای سبز شهری چیست؟

-گاری مول . پوشش سبز شهرها – پدر پارکداری ایران -:. فضای سبز شهری منطقه ای پوشیده از گیاه درداخل و اطراف شهر ها که دارای دو کارکرد مهم برای شهر می باشد تعدیل دما ،تلطیف هوا وزیبا آفرینی.
جامعترین تعریف. فضای سبز شهری بخشی از فضاهای باز شهری است که در عرصه های طبیعی یا مصنوعی آن تحت استقرار درختان ، گل ها ، چمن ها و سایر گیاهان است که بر اساس نظارت و مدیریت انسان با در نظر گرفتن ضوابط ، قوانین وتخصص های مرتبط با آن برای بهبود شرایط زیستی ،زیستگاهی ورفاهی شهروندان ومراکز جمعیتی غیر روستایی ،حفظ ،نگهداری یا بنا میشود

ضرورت فضای سبز

مهمترین اثرات فضای سبز در شهرها ،کارکرد های زیست محیطی آنها است که ایجاد تعادل بخشی در متابولیسم شهر از یک سو و بالا بردن سطح زیبایی از سوی دیگر ،سبب افزایش کیفیت زیستی شهرها می شوند. در حقیقت فضای سبز ریه های تنفس شهرها به شمار می آیند.

مدیریت فضای سبز شهری

مدیریت فضای سبز شهری در اصل کلیه مراحل ارزیابی ،طــراحی و کاشت متناسب با محـل ،نظارت در حفـظ و نگهداری آن با همکاری مردم می باشد .

نگهداری فضای سبز

نگهداری فضای سبز یکی از اصول اساسی در مدیریت فضای سبز محسوب می شود.در نگهداری سه کار اساسی انجام می شود .
آبیاری
در مناطقی که بارندگی سالیانه کمتر از ۷۰۰میلی لیتر ویا غیر متعادل باشد باید در ایام خشک آب مورد نیاز فضای سبز را بوسیله آبیاری تامین کرد .

انواع آبیاری که در فضای سبز به کار گرفته می شود

الف) روش کرتی یا غرقابی
ب ) روش نشتی
پ ) روش بارانی
ت ) روش قطرهای

کود دهی

باتوجه به اینکه فضای سبز ما هر ساله یکنواخت و همان گیاه در محل ثابت است نیاز مبرمی به کود دهی دارد کود های اصلی که گیاهان به آن احتیاج دارند عبارتند ازازت ، فسفر،پتاس، کلسیم ،منیزیم وگوگرد و مواد دیگر به مقدار کم مورد نیاز هستند مواد غذای درجه دوم مانند آهن ،روی ،منگنز وغیره را باید تنهادر زمانی که کمبود آن در فضای سبز مشاهده شد اضافه کرد کود های حیوانی دارای ارزش غذایی چندانی نیستند و بیشتر به خاطر بهبود خواص فیزیکی خاک و بالا بردن قدرت نگهداری آب مورد مصرف قرار می گیرند .

اصول هرس وتربیت

بطور کلی هرس عبارتست از قطع کامل یا جزیی شاخه ،ریشه ،پوست ،برگ،گلویا میوه به منظور تحت تاثیر قرار دادن و هدایت نحوه رشد و باروری گیاه
دلایل و فواید هرس
۱)سلامت گیاه با حذف شاخه های مزاحم ،خشک شده،آفت زده ومریض
۲)ایجاد شکل ویژه در تاج گیاه که در فضای سبز جهت تزیین مد نظر قرار می گیرد
۳)ایجاد تعادل بین شاخه ،برگ وریش
۴) جوان ساختن درختان مسن

شکل هایی که در فضای سبز بیشتر کاربرد دارد

آلاچیق سازی
حاشیه سازی
شکل سازی
شکل هرمی
مبلمان پارک

با توجه به گوناگونی که در فضای سبز مشاهده می شود ما می توانی بطور کلی فهرست نیاز های یک پارک شهری بزرگ را بیان کنیم که بر حسب موقعیت فضای سبز استفاده می شود

مبلمان پارک

نیمکت، زباله دان، تابلوهای راهنمایی، پایه های مخصوص روشنایی، سایبان، مکان پیک نیک ، ورودی وخروجی
ابنیه پارک
کتابخانه ،نمایشگاه ،گالری،آمفی تاتر ،آبنما ،کیوسک های فروش مجلات ،تاسیسات رفاهی ،دستشویی،کافه تریا ورستوران ،خدمات درمانی وکمک های اولیه
تجهیزات خدماتی
موتور خانه ،گلخانه ،انبار نگهداری وسایل ،نهالستان ،محل تهیه کود وکمپوست ،مکان استراحت مستخدمین پارک
زمین بازی
زمین بازی والیبال ،بسکتبال ،تنیس ،بدمینتون ،تنیس رومیزی
نشانه های تجسمی
مجسمه های اساطیر،مشاهیر ،بزرگان وشخصیت های مورد علاقه جوامع ،کتیبه ها ،یاد بود احداث پارک ،سردر های ویژه
وسایل بازی
این نوع وسایل تنوع زیاد داشته و متناسب با طبقات سنی تغییر می کند وبا توجه به فرهنگ وسنن هر جامعه این نوع وسایل متفاوت است

طراحی و کاشت

درختان ، درختچه ها ، پیچ های زینتی ،گیاهان پوششی وگل های یکساله وچند ساله غالباَ مهمترین عناصر در محوطه سازی و طراحی فضای سبز به شمار می روند. انتخاب ،بکار گیری و نگهداریاز این گیاهان سه عامل اساسی در کارایی فضای سبز هستند که باید همواره توسط طراح مورد توجه قرار گیرند . بنابراین نکته بسیار مهم در طراحی فضای سبز انتخاب گیاهی است که بتواند بیشترین کارایی ممکن را با حداقل نیازبه نگهداری فراهم آورد .نکته دیگر استفاده از گیاهان مناسب با توجه به نیاز های مختلفی است که طراح با آن روبرواست در فرایند طراحی کاشت ،توجه به نوع گیاهان و نحوه قرار گرفتن گیاهان نسبت به یکدیگر در جهت رسیدن به یک طرح زیبا وکارا ضرئری به نظر می رسد .
راهکار های که در طراحی مد نظر قرار می گیرد

فاکتور ها مورد نیاز برای یک طراحی مناسب
-گیاهان بومی
-عوامل اکولوژیکی (دما ،پستی وبلندی ،بافت وساختمان خاک ،میزان بارش……
-کنار هم قرار گرفتن گیاهان